Onschuld remt geen terrorist meer af

Waren kinderen echt het doelwit bij de aanslag in Manchester? Of dat echt zo is weten we nog niet zeker, wel staat vast dat de aanwezigheid van veel kinderen en daarmee de kans op jonge slachtoffers geen enkele ethische of morele belemmering vormde voor de dader. Selecteerde hij het concert van het Amerikaanse jeugdidool Ariana Grande doelbewust, om juist met jeugdige slachtoffers een zo groot mogelijk schokeffect teweeg te brengen?
Het is nog niet duidelijk of de aanslag het werk is van een volledig ontspoorde eenling. De arrestaties van de afgelopen dagen kunnen duiden op een netwerk. De dader woonde zelf in Manchester, hij hoefde er niet voor te reizen. Zou hij geen aanslag hebben gepleegd als in plaats van Ariana Grande de Rolling Stones in zijn stad zouden hebben opgetreden, een groep die een ouder publiek trekt? Zijn zus zou gezegd hebben dat hij wraak wilde nemen voor moslimkinderen die bij Amerikaanse bombardementen in Irak en Syrië zijn omgekomen.

Ontwrichting

Heeft het zin om je dit af te vragen? Jawel, gezien het belang van de manier waarop de samenleving op zulke afschuwelijke terreurdaden moet reageren. Behalve een hoog aantal slachtoffers beogen terroristen ontwrichting van de open samenleving door mensen angst aan te jagen en groepen tegen elkaar op te zetten. De roep om veiligheid zal de individuele vrijheid verder beperken, ook dat wringt. De terreur militair beantwoorden met bommen en kogels, is ook wat de terroristen graag willen uitlokken.
Dit is wat ze hopen te bereiken, dus is het verstandig juist het tegenovergestelde te doen. Dat doet de samenleving gelukkig ook. Telkens na weer een aanslag in een West-Europese stad, herneemt het normale leven vrij snel zijn loop. Hoewel het vaststaat dat Manchester niet de laatste aanslag is geweest, blijft het gevaar om hiervan het slachtoffer te worden zeer klein.

Voorbarig

Voor de conclusie dat het terrorisme zich nu speciaal richt op slachtoffers onder kinderen is het nog te vroeg. Wel is duidelijk sprake van een verschuiving van de terreurdoelen uit de tijd van al-Qaeda naar de huidige door IS geïnspireerde aanslagen.
Na 9/11 zei Bin Laden dat de vliegtuigen zich niet toevallig in symbolen van de Amerikaanse macht boorden – de Twin Towers in New York en het Pentagon in Washington. ,,En niet in kleuterscholen”, zoals hij daaraan toevoegde om nog van enig moreel besef blijk te geven. In die tijd waren ambassades en militaire bases vaak het doelwit van aanslagen. Dat schoof later op naar trein- en metrostations (Londen en Madrid).
IS heeft het gemunt op wat wordt omschreven als lifestyle doelen: de poptempel Bataclan in Parijs, de boulevard in Nice, voetbalstadions in Duitsland en Frankrijk, de kerstmarkt in Berlijn en nu deze week het concert van jeugdidool Ariana Grande. Aanslagen die ook rechtstreeks tegen de verdorven westerse levensstijl lijken te zijn gericht. Niet alleen om een groter schokeffect te veroorzaken, ook omdat het gemakkelijker is. Oorspronkelijke doelen als ambassades zijn nu veel beter beveiligd. Ook is sprake van ‘ terreurinflatie’, zoals Trouw deze week macaber schreef. Om het beoogde effect te bereiken moet er steeds een schepje bovenop worden gedaan. IS heeft inmiddels bewezen dat er op wreedheid geen maat bestaat, tot aan gefilmde onthoofdingen en verbrandingen van gevangenen toe.
Het blijft moeilijk om een antwoord te vinden op de aanhoudende golf terroristische aanslagen. Er zijn ontspoorden genoeg, vaak ‘bekenden’ van veiligheidsdiensten, die in de rechtsstaat echter niet permanent preventief zijn uit te schakelen. Met zelfgemaakte bommen of gestolen vrachtwagens als wapen zijn zij in staat tot zelfmoordacties die vrij eenvoudig zijn uit te voeren, zeker als ethiek geen enkele rol meer speelt. Aanslagen die door hun onvoorspelbaarheid ook nauwelijks zijn te voorkomen.

Veilig

Niet om het terrorisme te bagatelliseren, maar gelukkig geldt nog steeds dat het in ons deel van de wereld nog nooit zo veilig is geweest. Misschien moeilijk te aanvaarden, zo vers na het drama van Manchester, maar zij is wel de enig juiste conclusie, niet alleen in koel statistisch opzicht, maar ook omdat al het andere de terroristen juist in de kaart speelt.

Opinie, 27 mei 2017

Startpagina Journalist en Schaker

Overzicht Internationaal