Besnuffelen
Hoe leuk is het om door een VR-bril naar schaken te kijken?
De verslaggever heeft zijn smartphone in de VR-bril geplaatst en volgt de schaakstrijd in New York live in 3D. Meerwaarde: 0,0. Foto Hans van Weel
De eerste twee partijen tussen Magnus Carlsen en Sergej Karjakin om de wereldtitel schaken in New York hadden weinig om het lijf: twee bloedeloze remises.
De gebruikelijke inleidende beschietingen in een tweekamp die over twaalf partijen gaat. Aftasten, elkaar een beetje besnuffelen, meer was het niet. Later zal het vuurwerk ongetwijfeld nog volgen, excuseerden de spelers zich een beetje beschaamd op de persconferentie.
Toch viel er voldoende te beleven. Organisator Agon had spektakel beloofd rond de online uitzendingen, in virtual reality nog wel, voor iedereen waar ook ter wereld die daarvoor wilde betalen (15 dollar voor de hele tweekamp). Nog nooit eerder vertoond.
Hiermee zou het schaken interessant moeten worden voor de tablet- en smartphonegeneratie. Wow! Cool! Zo kondigde de organisator het aan. Maar wat is de meerwaarde van een schaakpartij in VR? Urenlang turen naar twee zwijgende mannen die af en toe een schaakstuk op een houten bord verplaatsen? Functioneel is die meerwaarde er niet, zo blijkt al snel. Je wilt die bril zo snel mogelijk weer van je hoofd trekken. Het voegt niets toe aan gewone cameraregistratie.
Toch is de investering van 15 dollar de moeite waard, ook als je het VR-gedeelte overslaat. De gewone uitzending is van hoge kwaliteit. Judit Polgar, de sterkste vrouwelijke schaker ooit, verzorgt het commentaar en doet dat heel goed.
Pionier
De show heeft een Nederlands tintje, want als assistent van Polgar is de Hoornse schaker Peter Doggers ingehuurd. Doggers is een pionier in de online schaakindustrie en heeft nu een topfunctie bij Chess.com, een schaakplatform met wereldwijd ruim 15 miljoen leden.
Voorafgaand aan de titelstrijd ontstond een juridisch gevecht over de uitzendrechten van de tweekamp, waarover rechtszaken zijn gevoerd in Moskou en New York. Agon wilde voorkomen dat schaakwebsites de partijen gelijktijdig met commentaar uitzenden. In Moskou was sprake van een schadeclaim van ongeveer drie ton (in euro’s), in New York was al sprake van 4,5 miljoen dollar. De rechtbank in beide steden wees de eis van Agon echter niet toe.
Er rust geen copyright op een gespeelde schaakzet en de rechters vinden niet dat de van piraterij beschuldigde websites organisator Agon ernstig benadelen. Dus was het vrijdag en zaterdag mogelijk de officiële uitzending te vergelijken met die van bijvoorbeeld Chess24, een populaire site die niet wenst te zwichten voor de monopoliseringsdrift van Agon. De zetten komen hier ongeveer een minuut later door. De Bussumse grootmeester Robin van Kampen maakt deel uit van het internationale presentatieteam van Chess24. Maar Agon heeft zoveel geïnvesteerd in een gelikte show, dat het publiek op den duur vast voor kwaliteit zal gaan, zeker gezien de geringe investering. De show zonder camerabeelden voelt toch wel als surrogaat, als je eenmaal weet dat er iets veel beters is.
HMC, sport, 14 november 2016