De geheime agenda van Giri (1)

Iedereen verwacht dat Anish Giri het Nederlands kampioenschap dat zaterdag in Amsterdam begint ‘wel even zal winnen’. Hij is het immers aan zijn stand (nr. 6 op de wereldranglijst per 1 juli 2015) verplicht.
Er is nog een reden om het NK met belangstelling te volgen. Giri kan zich nog plaatsen voor het Kandidatentoernooi van begin 2016. Daarbij kan zijn presteren op het NK een (bescheiden) rol spelen, zoals we later zullen zien.
Uit het Kandidatentoernooi (acht deelnemers) komt de uitdager van wereldkampioen Magnus Carlsen tevoorschijn. Dit tweetal zal in het najaar van 2016 de volgende WK-finale gaan uitvechten.
Door de chaos in de schaakwereld van enkele tijd geleden met WK-cycli waar nauwelijks nog een touw aan was vast te knopen, verloor ik mijn interesse in de hoogste titelstrijd. Uit die periode herinner ik me dat ik soms een naam van een nieuwe wereldkampioen tegenkwam, zonder dat ik wist dat er kort ervoor een WK was gespeeld. Ik denk dat het vele andere schakers net zo is vergaan.

Kentering

De kentering kwam voor mij met het Kandidatentoernooi van Londen 2013, met een ongekend spannend en bizar slot. Urenlang volgde ik op het puntje van de stoel voor de computer de ontknoping van de fotofinish van Kramnik en Carlsen. De laatste werd op grond van een tie-breakregeling tot winnaar uitgeroepen. Hij had in de gelijke eindstand meer partijen gewonnen (en dus ook verloren!) dan Kramnik en werd de uitdager van Anand. Wat er daarna is gebeurd, weten we.
De slotdag in Londen was spannender dan een voetbalfinale in de Championsleague of een tennisfinale in vijf sets op Wimbledon. Treffend verwoord op een website:

A Hollywood blockbuster couldn’t have had a more dramatic scenario with the hero of the story going down just before the end, only to emerge as the winner after all. This is what happened in rounds 12-13 with Carlsen losing his lead to Kramnik on Friday and then recovering on Sunday, and it also happened in a thrilling final round. The Norwegian unexpectedly lost his white game against Peter Svidler, but because Vladimir Kramnik also went down against Vassily Ivanchuk, Carlsen won the tournament anyway. It was quite a fitting scenario for April 1st, except that this is what really happened!
Sindsdien volg ik de WK-strijd weer, gelukkig is de eenheid in de titelstrijd hersteld. De cyclus is ingewikkeld, maar wie bereid is hiervoor enige moeite te doen, de regels zijn wel transparant.

De cyclus voor de WK-finale in het najaar van 2016 is al een flink eind onderweg. Is er een kans dat een Nederlandse schaker op het podium tegenover Carlsen komt te zitten? Ja, die kans is er, concreet kun je beter de vraag stellen of Anish Giri zich kan plaatsen voor het Kandidatentoernooi 2016? Uit het bovenstaande volgt automatisch dat het antwoord ja moet zijn.

Oogopslag

Vanaf nu zal ik maandelijks op deze website de ontwikkelingen bijhouden. Met als doel dat in een oogopslag is te zien of Giri een ticket voor het Kandidatentoernooi kan bemachtigen. Dit zou in het najaar wel eens een belangrijk thema voor schakend Nederland kunnen worden.

Tussenstand kwalificatie Kandidatentoernooi 2016:

1. Anand – als verliezend WK-finalist.
2. Finalist World Cup (wordt in september 2015 verspeeld).
3. Finalist World Cup.
4. Caruana – winnaar FIDE Grand Prix.
5. Nakamura – nr. 2 FIDE Grand Prix.
6. Beste gemiddelde rating 2015.
7. Op een na beste gemiddelde rating 2015.
8. Nominatie, te bepalen door de Organisatie.

Er zijn dus nog vijf plaatsbewijzen te verdelen, twee via de ratingroute, twee via de World Cup en een wildcard.
Vraag 1: Kan Giri tot de finale van de World Cup doordringen?
Waarom niet! Het is een knock-out toernooi, waarop niemand, in tegenstelling tot een klassiek toernooi, zich een slechte dag kan veroorloven. Maar dat geldt uiteraard voor alle deelnemers.
Vraag 2: Biedt de ratingroute Giri kansen?
Jazeker! Hij staat per 1 juli nummer zes op de FIDE-lijst, en heeft wat deze kwalificatie-eisen betreft geen last van Carlsen, Anand, Caruana en Nakamura. Maar het gaat om de gemiddelde ratings van januari 2015 tot december 2015. Het NK, net als alle toernooien die hij de komende maanden gaat spelen, zijn dus ook belangrijk voor eventuele plaatsing voor het Kandidatentoernooi 2016.

Achterhoofd

Hoe Giri hiermee moet omgaan, is moeilijk te zeggen. Ergens in het achterhoofd parkeren, en er – zeker in dit stadium – niet tijdens partijen mee bezig zijn, lijkt het beste. Voor scorebordjournalisten is het natuurlijk allemaal uitermate interessant.
Inmiddels zijn 7 van de 12 lijsten die hiervoor gebruikt worden bekend. Dat levert de volgende tussenstand op, met uitsluiting van de wereldkampioen en de spelers die zich al geplaatst hebben voor het Kandidatentoernooi.
Tussenstand ( top zes ratingtickets) gemiddelde rating in de periode januari – juli 2015.

• Topalov 2801
• Grischuk 2791
• Giri 2786
• Kramnik 2782
• So 2780
• Aronian 2776
  (Onder voorbehoud van tik- en rekenfoutjes).

Topalov heeft een mooi gaatje geslagen, waarschijnlijk bemachtigt hij wel een ticket via de ratingroute. Giri staat op deze lijst derde.
Parijs, in dit geval Khanty-Mansiysk, is nog ver. Maar het valt niet te ontkennen dat Giri als kanshebber is te beschouwen voor een rating-ticket.
Na de World Cup in september weten we meer. Een finale Topalov – Grischuk zou voor Giri niet ongunstig zijn, want deze heren plaatsen zich dan via dit toernooi voor het Kandidatentoernooi.
Zoals gezegd, deze lijst zal ik nu maandelijks, telkens na de nieuwe officiële FIDE-lijst updaten. Bij de volgende update (begin augustus) ook aandacht voor de reserves en eventuele vervangingen.

Website HSG, 3 juli 2015

Startpagina Journalist en Schaker

Overzicht Schaak Wereldkampioenschap