Giri voor loodzware opgave

In theorie heeft Nederlands kampioen schaken Anish Giri 12,5 procent kans om in november in New York de uitdager te worden van wereldkampioen Magnus Carlsen.
Dat is weinig, maar hetzelfde geldt voor de andere zeven deelnemers. Alleen de eerste plaats telt op het kandidatentoernooi in Moskou. Eervol tweede of derde, geen sprake van. Daarmee spat de WK-droom uiteen. En het is niet zeker dat zich zo’n nieuwe mogelijkheid zal voordoen. Plaatsing voor het kandidatentoernooi is nu eenmaal verschrikkelijk moeilijk.
Slechts zes spelers is het in deze cyclus van twee jaar gelukt om zich te kwalificeren. Gezien de breedte van de wereldtop hebben eigenlijk te weinig topspelers een kans om een rol te spelen op het WK. Dit schuurt nog meer aangezien twee spelers een ticket in de schoot geworpen krijgen – keurig volgens de reglementen overigens: Viswanathan Anand (India), als verliezend finalist van het vorige WK. En Levon Aronian (Armenië) die de sponsorplek heeft gekregen (van een Armeense bouwonderneming).

Vrijkaart

Zo’n vrijkaart voor een soort kwartfinale lijkt niet rechtvaardig ten opzichte van spelers die zich net niet hebben weten te plaatsen. Maar de schaakwereld maakt er – net als van de beschermde status van de verliezend WK-finalist – niet zo’n punt van. Als zo’n vrijplaats de enige manier is om een royale sponsor te strikken, dan moet het maar zo, aldus de overheersende opvatting.
Wie wordt de uitdager van Magnus Carlsen in november in New York?
Giri wordt niet direct genoemd bij de topfavorieten, maar zijn naam staat wel op veel lijstjes. Zijn weg naar de overwinning zal er zo kunnen uitzien: een goede start, voorsprong consolideren en als eerste finishen. Een rol als frontrunner ligt hem meer dan een rol als achtervolger. Hij verliest weinig, maar wint vaak niet voldoende partijen, waardoor hij nog geen grote toernooioverwinning op zijn naam heeft staan. Voor het Nederlandse schaak is het mooi dat een kwart eeuw na de successen van Jan Timman iemand weer enigszins in de buurt komt van het wereldkampioenschap.

Topfavorieten

De twee Amerikaanse topfavorieten: Fabiano Caruana en Hikaru Nakamura hebben al wel grote toernooien gewonnen. Een Amerikaanse tegenstander van Carlsen is natuurlijk extra interessant voor het schaken in de VS nu de WK-finale in november in New York wordt gespeeld.
Caruana-Carlsen is een aantrekkelijk affiche, omdat de Italiaanse Amerikaan al vaak van Carlsen heeft gewonnen. De onderlinge score van Nakamura tegen Carlsen daarentegen is dramatisch: 12-0 voor de Noor (bij 18 remises).
Zo’n angstgegner is echt wel een dingetje in een tweekamp. Nakamura lijkt bij voorbaat kansloos tegen Carlsen door dit psychologische nadeel, in de schaaksport geldt zo’n mentale kwestie nog sterker dan in andere sporten.
In Moskou doen twee oud-wereldkampioenen mee: Naast Anand, reeds genoemd, de Bulgaar Veselin Topalov (Bulgarije). Op een derde tweekamp Carlsen-Anand zit niemand te wachten, hoe knap het ook zou zijn als Anand toch weer komt bovendrijven in Moskou. Carlsen-Topalov belooft zonder meer vuurwerk.

Outsider

Wie spelen er nog meer mee op het kandidatentoernooi? Peter Svidler en Sergej Karjakin (beiden uit Rusland), en Aronian dankzij de wildcard. Ze gelden niet als favoriet, maar zijn zeker niet kansloos als outsider.
Het loodzware toernooi over veertien ronden begint vandaag. Giri speelt in de eerste ronde met wit tegen Aronian. Het is een dubbelrondig toernooi, de spelers ontmoeten elkaar twee keer, met wit en zwart, wel zo zuiver.

HMC, sport, 11 maart 2016

Startpagina Journalist en Schaker

Overzicht Schaak Wereldkampioenschap