Minister van ongeloofwaardigheid

Een prominent politicus, en dat was Halbe Zijlstra in mei 2016 als fractievoorzitter van de VVD, die bewust liegt over wat je een explosieve situatie kunt noemen, kan Nederland niet meer vertegenwoordigen als minister van buitenlandse zaken.
De ironie wil dat Zijlstra, die gisteren zijn leugen uit 2016 toegaf, vandaag naar Moskou vliegt voor een gesprek met Lavrov, de Russische minister van buitenlandse zaken over het gevoelige MH17-dossier. Zijlstra’s positie is bij voorbaat verzwakt, nu hij heeft bekend destijds te hebben gelogen aanwezig te zijn geweest op een bijeenkomst met de Russische president Poetin die zich uitliet over een Groot-Rusland.
Het verweer van Zijlstra en zijn partij, de VVD, is zwak. Zijlstra loog dat hij in het buitenverblijf van Poetin aanwezig is geweest, om zijn bron te beschermen. Op deze manier kon hij Nederland toch waarschuwen voor het enorme gevaar van de dreigende Russische expansie (zie hieronder).
Maar wacht even. De bijeenkomst met Poetin was in 2006. Zijlstra openbaarde zijn leugen tien jaar later in 2016. Daarmee zijn toch enige vraagtekens te zetten bij de urgentie van de bedreiging van de wereldvrede. Bovendien is dromen van een Groot-Rusland en een hang naar het vroegere Sovjet-imperium niet iets waarop Poetin voor de eerste keer is betrapt. Dit soort sentimenten koestert het Kremlin al jaren, heel openlijk.
Minder duidelijk is of Poetin ook daadwerkelijk offensieve plannen heeft, bijvoorbeeld om de Baltische staten te annexeren, zoals zo vaak wordt gezegd. Moskou zegt zelf zich te willen verdedigen tegen oprukkende westerse invloeden.
Niemand kan Poetin in de kaarten kijken, maar in elk geval dient de offensieve en defensieve opstelling een binnenlands belang. Poetin verstevigt er zijn machtsbasis mee. Vandaar keer op keer de gespierde taal en andere openlijke signalen.
Onzinnig om in het geval van Zijlstra een leugen te bedenken, ter rechtvaardiging vande ernst van de situatie. Onverstandig is het zeker, maar daarmee mag hij niet wegkomen in zijn nieuwe rol als minister van buitenandse zaken.
Zeker gezien de gevoeligheid die er in het Westen heerst over (vermeende) verspreiding van nepnieuws door de Russen. Niet ondenkbaar dat Zijlstra in zijn positie als minister dit aan de kaak zou moeten stellen, bijvoorbeeld in zijn gesprek met collega Lavrov. Maar hoe doe je dat, als je weet dat je gesprekspartner over informatie beschikt dat je zelf nepnieuws hebt verspreid. Het is te hopen dat Zijlstra zelf inziet dat zijn positie in het landsbelang onhoudbaar is geworden en de eer aan zichzelf houdt. Anders moet hij tot aftreden worden gedwongen door de Kamer.

In de leugens van Zijlstra zit een patroon

Halbe Zijlstra lijkt geen pathologische leugenaar maar politieke scoringsdrift maakt dat hij gemakkelijk een loopje neemt met de waarheid.
Verdraaiingen, halve waarheden en leugens, hij schrikt er niet voor terug, zelfs niet op zijn geboortegrond, voor een zaal partijgenoten die hij met een stralende glimlach voorloog. En wie het filmpje van zijn toespraak in 2016 terugkijkt, ziet dat hij dat gewetenloos doet.
De inleiding van zijn toespraak op het VVD-congres in Friesland in mei 2016 ging als volgt:
“Ik zie zoals altijd heel veel vrolijkheid en optimisme op een VVD-congres. Ik ben zelf ook een optimist. Maar ik moet u ook eerlijk bekennen dat ik mij ook grote zorgen maak. Ik maak mij grote zorgen over ontwikkelingen die ik zie in de wereld die een regelrechte bedreiging zijn voor onze vrijheid, onze manier van leven. Je hoeft het Journaal maar aan te zetten, of een krant open te slaan, of de beangstigende wereld komt direct bij je binnen. Een wereld waarin het heel goed moeilijk is dat we hier in Europa weer te maken gaan krijgen met een oorlog, een oorlog met Rusland.”
Vooropgezet
Na deze inleiding loog hij dat hij in 2006 aanwezig was in het buitenhuis van Poetin, niet een leugen die spontaan opkwam om een zaal nog verder op te zwepen, maar als gevolg van een vooropgezet plan.
Dat was mei 2016. In oktober 2015 deed Zijlstra opmerkelijke uitspraken over asielzoekers, die hij na een storm van kritiek moest terugnemen. Het was niet duidelijk of hij die onzin uit onwetendheid en domheid uitkraamde, of dat hij ze bewust deed om de achterban te plezieren en te voorkomen dat VVD-aanhang zou worden weggezogen naar de partij van Wilders. In een interview met het AD zei Zijlstra dat asielzoekers met een tijdelijke verblijfsvergunning alleen medisch noodzakelijke ingrepen moeten krijgen. “Ooglidcorrecties, borstverkleiningen of -vergrotingen, complete tandrenovatie, dat soort zaken: echt niet.”
In een door de VVD zelf online gezette video komt Zijlstra terug op die uitspraak. “Dat was gewoon een fout van mij. Dat moet wel vergoed worden voor oorlogsverwondingen. Niet bedoeld voor borstvergrotingen. Dat bleek niet in het pakket te zitten, gewoon een fout van mij.”
Zijlstra viel in het voorjaar van 2016 de Hema aan. Die had het aangedurfd Nederland op de cover van de paasfolder ‘Vrolijk Voorjaar’ toe te wensen. In plaats van ‘Vrolijk Pasen’. Dit werd op social media uitgelegd als een knieval naar de moslims. “De Hema is helemaal van het pad”, twitterde Zijlstra. Volgens hem was de term ‘verstopeieren’ in de folder gekozen om moslims niet onnodig te confronteren met het christelijke paasfeest.
Breder
De insteek van de Hema bleek echter breder te zijn dan alleen Pasen: de campagne liep van anderhalve week voor de paasdagen tot twee weken erna. Op de ophef over de verstopeieren reageerde de winkelketen met: “We houden ons verre vangeloofsovertuigingen, politieke of seksuele voorkeur of anderszins, juist omdat Hema er voor iedereen is.”
In het gunstige geval was Zijlstra niet in zijn element als politiek straatvechter die hij moest zijn om te voorkomen dat VVD-stemmen die naar de PVV zouden kunnen weglekken. Op politieke waarnemers maakt hij in zijn nieuwe, verrassende rol als minister van buitenlandse zaken een ontspannen indruk. Door goed graafwerk van de Volkskrant is hij door de achterhaalde leugen uit 2016 toch in de problemen gekomen. Hij geldt nu definitief als minister van ongeloofwaardigheid. Sneu en dom. Als hij in Poetin een ernstig gevaar ziet voor de vrede, waarom zweeg hij dan tien jaar lang over de bijeenkomst waarvan hij getuige zei te zijn?

HMC, Opinie, 13 februari 2018

Startpagina Journalist en Schaker

Overzicht Politiek/Samenleving