Trump of Biden?

Terwijl Rutte bij onze driedaagse verkiezingen in maart nu al verzekerd lijkt van ‘four more years’, focust de aandacht zich eerst op 3 november: wordt het Trump of Biden?
Donald Trump is, anders dan de peilingen aangeven, zeker niet kansloos voor een tweede termijn in het Witte Huis. De muur, China, banen, uit het klimaatakkoord van Parijs gestapt, beursrecords. DT doet wat hij belooft, zou je naar analogie van een bekend reclamespotje van een producent van gootsteenontstopper en groeneaanslagreiniger kunnen zeggen.
Niet waargemaakt: verlaging van de staatsschuld, die is – ook los van covid-19 – toegenomen tot Italiaanse proporties. Kortzichtig afgewenteld op toekomstige generaties, net als de gevolgen van gebrek aan urgentie voor klimaatverandering en milieu.
Het voordeel van Biden in de peilingen zou veel groter moeten zijn op grond van falend coronabeleid, de verwachte recordopkomst en hoge deelname van jonge kiezers. Normaal gunstig voor de Democraten. Maar bedenk dat miljoenen jonge Amerikanen op de beurs zijn gaan handelen. Zij zouden tot het inzicht kunnen komen dat hun (beurs)belangen veiliger zijn bij Trump.
De peilingen zijn zeker niet onbetrouwbaar, dat waren ze vier jaar geleden ook niet. Het scenario van 2016, waarbij de Democraten de verkiezingen winnen (popular vote, meeste aantal stemmen) maar Trump toch het Witte Huis verovert (meeste kiesmannen) is ook nu niet uitgesloten, eerder het meest waarschijnlijke scenario.

Undercovergedrag van Trump-aanhangers die desgevraagd bij peilingen bewust niet zeggen dat ze op Trump gaan stemmen zijn een onzekere factor. Hoewel Biden ook in de meeste swingstates licht aan de leiding gaat, kan Trump hierdoor er opnieuw met de buit vandoor gaan.
Dat zou jammer zijn, Biden kan de Verscheurde Staten wél het dringend nodige vaccin tegen polarisatie leveren, in de vorm van empathie en verbinding.

Mediahuis, Regionale Dagbladen, Commentaar, 31 oktober 2020

Trump

De strijd om het Amerikaanse presidentschap is begonnen met een valse start voor de Democratische Partij die pas na bijna een hele dag vertraging de uitslag kon geven van de eerste voorverkiezing in Iowa.
Door de falende software bleef het dinsdag pijnlijk stil in het Democratische kamp dat graag voor de massaal uitgerukte media een triomferende presidentskandidaat op het schild had gehesen, hoe weinig deze eerste uitslag ook zegt.
Het gaf president Trump, die zelf de voorverkiezing bij de Republikeinen, een formaliteit, met negentig procent won, de gelegenheid tot leedvermaak op Twitter. In aanloop naar zijn eigen moment van glorie in de State of the Union, de jaarlijkse toespraak van de president tot het Congres die hij vanochtend vroeg heeft uitgesproken.
Niets wijst erop dat Trump hinder ondervindt van het afzettingsproces waar vanavond bij wijze van bizarre samenloop van omstandigheden formeel een punt achter wordt gezet met een stemming in de Senaat. Duidelijk is al dat Trump hiervan niets meer te vrezen heeft.
Hij zit op rozen voor een tweede ambtstermijn, geruggesteund door aan de lopende band nieuwe banen- en beursrecords. Toch blijft in peilingen de steun voor de president ondanks de economische voorspoed achter, nog niet één keer is het percentage de afgelopen drie jaar boven de vijftig uitgekomen.
De toegenomen economische ongelijkheid biedt de Democraten, ook na het gestuntel in Iowa, zeker nog kansen. Waarbij een hoge opkomst op 3 november wel een voorwaarde is.

Mediahuis, Regionaal, Commentaar, 5 februari 2020

Haat

Draagt de Amerikaanse president Trump medeverantwoordelijkheid voor het bloedbad in El Paso in Texas waarbij zaterdag 22 doden vielen?
Trump hekelde gisteren de ‘haatgedachten die floreren op social media’. Haatgedachten die zeer waarschijnlijk de inspiratiebron waren van de schutter in El Paso. Deze Patrick Crusius publiceerde voorafgaand aan het bloedbad een manifest waarin hij zijn aanval een antwoord noemde ‘op de Latijns-Amerikaanse invasie in Texas’.
Trump liet zich in zijn reactie van gisteren niet betrappen op een neiging tot zelfonderzoek. Ontweek de voor de hand liggende vraag of hij die haatgevoelens misschien niet zelf heeft aangewakkerd. Trump maakte Mexicanen uit voor verkrachters en criminelen en noemde immigranten een plaag. Hij trad niet op toen vorige maand zijn aanhangers op een bijeenkomst opriepen het Democratische parlementslid Ilhan Omar terug te sturen (‘send her back, send her back’) naar haar geboorteland Somalië. Drie andere jonge vrouwelijke Democraten die kritiek hadden geuit op zijn migratiebeleid wenste hij een enkele reis naar de door ‘misdaad geïnfecteerde plaatsen waar ze vandaan komen’. Dit drietal is overigens geboren in de VS.
Om op de beginvraag terug te komen: niet Trump maar uiteraard alleen de schutter is verantwoordelijk voor zijn zinloze daad. Maar woorden dat ‘racisme en haatdelicten geen plek hebben in de Verenigde Staten’ overtuigen niet uit de mond van Trump. Voor een rol als verbindende president is het nooit te laat, maar hij is primair uit op zijn herverkiezing in 2020 waarvoor hij geen enkel middel zal schuwen.

HMC, Commentaar, 6 augustus 2019

Haat of hoop

Hoe zal Amerika vandaag wakker worden, hoe zullen wíj wakker worden?
Waarschijnlijk overheerst de opluchting dat het nu eindelijk achter de rug is. Want wat heeft de verkiezingsstrijd ons gebracht? Gisteren is op deze plek al beschreven dat het inhoudelijk bitter weinig is en zeker geen feest voor de democratie was.
De rest van de wereld hield de adem in, vooral omdat de televisie de verkiezingsstrijd heeft gevolgd als een meeslepende sportwedstrijd met een hoog gehalte aan entertainment, waarin de visuele media graag zwelgen. En dat alles rond een functie waarin niet eens alle macht is gebundeld. Belangrijker is de vraag hoe het nu verder moet, los van de uitslag die waarschijnlijk minder consequenties zal hebben dan gedacht of gevreesd.
Vast staat dat in beide kampen grote groepen Amerikanen niets meer moeten hebben van het establishment, waarvan Clinton meer deel uitmaakt dan Trump. In de voorverkiezing behaalde Clintons revolutionaire rivaal Bernie Sanders zelfs 43 procent van de stemmen, genoeg om als beweging verder te gaan. Amerika is na gisteren hoe dan ook een gepolariseerd land met enorme tegenstellingen en vol ontevreden mensen. Trumpianen neigen naar de afslag van de haat, de vooral jonge Bernie-fans zoeken de afslag van de hoop.

Is Trump een fascist?

Als Trump de volgende bewoner van het Witte Huis wordt, dan komt zijn vinger in de buurt van de knop van het grootste kernwapenarsenaal ter wereld. Geen geruststellende gedachte bij zo’n grofgebekt en impulsief iemand.
In Nederland wordt Wilders soms fascist genoemd, dit weekend nog door de Tilburgse hoogleraar bestuurskunde Paul Frissen. In een interview wees Frissen erop dat Wilders bevolkingsgroepen apart zet, hij demoniseert minderheden. In de ogen van Frissen ‘het klassieke fascistische verhaal door de geschiedenis heen’. De PVV reageerde furieus en eist van minister Bussemaker van onderwijs dat Frissen zijn onderwijsfunctie(s) moet opgeven.
Wat maakt een politicus tot een fascist? Zo’n figuur is elk geval voorstander van sterk leiderschap, duldt geen tegenspraak in eigen kring. Hij is nationalistisch, tegen vreemdelingen, heeft het niet zo op met de parlementaire democratie en kent totaal geen scrupules. De lijst is langer te maken, maar wie aan deze voorwaarden voldoet, komt al in aanmerking voor het stempel fascist.

Troebel

Wilders lijkt te beantwoorden aan een aantal van deze criteria (denk aan ‘minder, minder’). Het gaat nog te ver om te zeggen dat hij tegen de parlementaire democratie is. Maar met kwalificaties richting de Tweede Kamer als ‘nepparlement’ drijft hij wel af naar troebel water. Bij Trump is het veel duidelijker. Trump doet twee voormalige presidenten van Mexico, Calderon en Fox, zelfs denken aan Adolf Hitler, hij roept dezelfde gevoelens op met zijn racistische uitlatingen over immigranten met een andere huidskleur, zeggen ze.

Il Duce

Trump werkt ook wel mee. Hij zond in het weekeinde een tweet de wereld in met een citaat van Mussolini uit 1943: ‘Je kunt beter een dag als een leeuw leven dan honderd dagen als een schaap’. Hij liet zich er makkelijk inluizen door een satirische website, door te reageren op een ilduce2016-account. Mussolini stond als Italiaanse fascistische leider bekend als Il Duce (commandant, leider). Maar bij Trump ging geen alarmlampje branden.
Het Belgische opinieblad Knack legde Trump (‘American Psycho’) vorige week langs de fascisme-meetlat en registreerde uitspraken van Trumps biograaf Michael D’Antonio (Trump zegde de medewerking met hem op toen hij hoorde dat D’Antonio ook met een van zijn critici had gesproken). Het viel de biograaf op dat hij in Trumps penthouse, zo groot als een paleis, geen enkel boek tegenkwam.
Schokkend vond D’Antonio Trumps idee-fixe dat hij genetisch superieur is aan de meeste mensen en al vanaf de geboorte voorbeschikt is om een betere zakenman te zijn. Trumps zoon Donald junior zei: ,,Mijn moeder en vader hebben zoveel bereikt dat ik genetisch voorbestemd ben om boven het gemiddelde uit te stijgen.”

Autoriteit

Uit onderzoek blijkt dat de aanhangers van Trump in elk geval een ding gemeen hebben: het verlangen naar autoriteit. De miljardair wil niets liever dan dat de mensen hem blind vertrouwen. Het is opmerkelijk dat zijn rijkdom hem hierbij niet in de weg staat, terwijl veel van zijn aanhangers zich slachtoffer voelen van de crisis van 2008. Trump verzet zich tegen het establishment, zelfs tegen het kapitalisme, waarvan hij zelf natuurlijk een product is.
Ondanks het economisch herstel in de Verenigde Staten is de ongelijkheid de afgelopen jaren alleen maar toegenomen. Dat verklaart ook de populariteit van Bernie Sanders bij de Democraten die zich – duidelijker dan Hillary Clinton – sterk afzet tegen het establishment.
De aanhangers van Sanders zoeken naar een rationele oplossing, via het hoofd: maatregelen om de economische ongelijkheid te bestrijden. De aanhangers van Trump die vaak in hetzelfde schuitje zitten, laten zich liever leiden door de onderbuik. Ze klampen zich vast aan bizarre beloften en beweringen dat migranten en andere minderheden de oorzaak van de problemen zijn.
Trump belichaamt volgens Knack een trend die overal in de westelijke wereld opgang maakt. Wilders in Nederland, Le Pen in Frankrijk en de Hongaarse hekkenbouwer Orban.
Decennia geleden werd een rechts politicus vaak makkelijk uitgemaakt voor fascist. Van zo’n overdrijving lijkt nu geen sprake meer.

HMC, opinie, 1 maart 2016

Trump op de beurs

Startpagina Journalist en Schaker

Overzicht Internationaal