Ongemakkelijke waarheden

Asbest en sigaretten zijn kankerverwekkend. Bewerkt vlees is volgens een verklaring van de WHO van afgelopen maandag ook kankerverwekkend. Dus kopte gratis krant Metro: ’Bacon is net zo kankerverwekkend als roken’. Een ongemakkelijke waarheid herleid tot wel heel simpele logica, in domheid op de tv nog overtroffen door Hart van Nederland: ’Knakworstjes ongezonder dan asbest’. Is er een goede reden om minder vlees te eten?
Ja, maar niet uit vrees voor kanker. Iets anders waar we ons meer druk om moeten maken: groen- te wordt steeds minder gezond, nieuws dat is ondergesneeuwd in het vleesgeweld. Voor de media was het maandag groot nieuws, de verklaring van de WHO over de gezondheidsgevaren van het eten van vlees. Nieuws dat iedereen aangaat, nieuws dat elk medium dus meteen wil hebben, waarbij het motto geldt: print eer ge bezint.
Maar waarom bleef de koers van hamburgergigant MacDonald’s die dag op de beurs vanWall Street toch redelijk liggen, met maar een miniem verliesje? Kennelijk wordt de soep met risicoballen toch niet zo heet gegeten als zij wordt opgediend.
Terug naar maandag, wat hebben de geleerden van de WHO nou precies in Parijs wereldkundig gemaakt? Ze hebben in de eerste plaats conclusies van eerdere wetenschappelijke onderzoeken over de risico’s van vleesconcumptie bevestigd. Niets nieuws, behalve dat bewerkt vlees en rood vlees nu voor het eerst door de gezondheidsautoriteit zijn gelabeld, ze zijn ingedeeld in een categorie.
Bewerkt vlees: vleessoorten die langer houdbaar zijn gemaakt of opgeleukt qua smaak, zoals worst, hamburger, ham, salami. Deze producten zijn opgenomen in de hoogste categorie die de WHO hanteert: categorie 1. Hierin staan meer dan honderd stoffen en activiteiten (zoals asbest, arseen, roken, zonnebank, repareren van schoenen, schilderwerkzaamheden, straling van de zon). Een dagje naar het strand is dus net zo ongezond als een broodje rookworst. Of andersom, talloze variaties zijn mogelijk, maar tabaksrook en alcohol zijn natuurlijk de ergste killers. Rood vlees – zoals rundvlees, lamsvlees en varkensvlees, (in tegenstelling tot kip en gevogelte) is door de WHO ingedeeld in categorie 2A, minder bewezen bedreigend dan bewerkt vlees. Gezondheidsinstanties adviseren al veel langer om hiervan niet meer dan 500 gram per week te eten. Kanker wordt niet zelden veroorzaakt, zo blijkt uit onderzoek, door domme pech, door een ongelukkige fout in het DNA die optreedt tijdens de celdeling: het kan iedereen overkomen, ongeacht de leefstijl. Persoonlijke vleesconsumptie aanpassen puur op grond van de WHO lijkt overdreven. Toch is minder vlees eten, los van de mogelijke eigen gezondheidsrisico’s, dringend gewenst.
Indrukwekkender dan de vleesetikettering van de WHO is de documentaire ‘Cowspiracy’ (koeiencomplot) die de ongemakkelijke waarheid bevat van de enorme impact van de vee-industrie op milieu en klimaatverandering. Meer aandacht verdient ook de ongemakkelijke waarheid van de trend die NewScientist signaleert: fruit en groente worden steeds lekkerder (minder bitter) gemaakt. Volgens het populairwetenschappelijk tijdschrift verwijderen voedselfabrikanten in toenemende mate fytonutriënten uit groente en fruit, bittere bestanddelen die broccoli, witlof en spruitjes juist zo gezond maken. Maar we houden nu eenmaal meer van zoet dan bitter.

HMC, Opinie, 31 oktober 2015

Startpagina Journalist en Schaker

Overzicht Politiek/Samenleving