Veel twintigers en een tiener

De ogen van de internationale schaakwereld zijn de komende twee weken weer gericht op Wijk aan Zee, een dorp met 2400 inwoners. Grootmeesters uit de wereldtop en meer dan 2000 amateurschakers komen in actie op de 78e editie van het jaarlijkse schaakfestijn.
Wereldkampioen Magnus Carlsen is favoriet voor de toernooizege. Hij is kind aan huis in Wijk aan Zee, won het toernooi al vier keer. Toen de Noor in het najaar van 2013 de wereldtitel veroverde op Viswanathan Anand (India), voorspelden de kenners dat hij lange tijd de schaakwereld zou gaan domineren.
Carlsen heeft zijn titel inmiddels met succes verdedigd – tegen opnieuw Anand – en is nog steeds met afstand de nummer 1 van de wereld. Toch is het voor de concurrentie niet onmogelijk om in de buurt van hem te komen. Met name het afgelopen jaar leek Carlsen kwetsbaar, hij verloor voor zijn doen vaak: tien partijen. Maar vorig jaar december wist hij een matig seizoen alsnog glans te geven door twee toernooizeges, in Londen en Doha (Qatar). Carlsen zal erop gebrand zijn die lijn in Wijk aan Zee door te trekken.

Wereldtop

Er zijn wel een paar namen te bedenken die hem van zijn vijfde toernooizege zouden kunnen afhouden. Allereerst meervoudig Nederlands kampioen Anish Giri die vorig jaar definitief doorstootte tot de absolute wereldtop. Als enige deelnemer aan het Tata Steel Chess-toernooi heeft hij een positieve onderlinge score tegen Carlsen, al is het maar op basis van één overwinning. Verloren heeft Giri nog nooit van de Noor.
Ook Fabiano Caruana die de afgelopen jaren voor Italië speelde, maar nu voor de VS uitkomt, geldt als favoriet voor de titel. Hij won van alle elitespelers het vaakst van Carlsen, vijf keer, en wordt vaak getipt als de volgende uitdager van de wereldkampioen. Misschien dit jaar al, want Carlsen verdedigt in november zijn titel .
In maart wordt op het kandidatentoernooi in Moskou duidelijk wie de uitdager van Carlsen wordt. Drie van de acht spelers komen de komende weken in Wijk aan Zee in actie, en dat kan van invloed zijn op hun spel. Nummer drie, naast Giri en Caruana, is de Rus Sergej Karjakin, buiten Carlsen de enige andere oud-winnaar in Wijk aan Zee (2009). Voor dit drietal zal maart belangrijker zijn dan januari, maar dat betekent niet dat Wijk aan Zee voor hen bijzaak is. Vooral voor eigen publiek zal de druk op Giri groot zijn, maar de 21-jarige Rijswijker lijkt hier goed mee om te kunnen gaan.
Veel voormalige wonderkinderen komen in actie in Wijk aan Zee, eigenlijk een verouderde term als het om schaken gaat. Het is al heel gewoon geworden dat schakers van laptopgeneratie al op heel jonge leeftijd heel sterk zijn.

Zestien jaar

Kijk maar naar de leeftijden. De wereldtoppers van nu zijn twintigers. De Chinees Yi Wei is slechts zestien jaar en was vorig jaar in zijn ontwikkeling verder dan Carlsen op die leeftijd was. Wei debuteert in de hoogste groep, na zijn verbluffende triomf vorig jaar in de B-groep. De laatste tijd heeft de jonge Chinees niet kunnen imponeren, maar een lichte terugval past in het patroon van een snelle ontwikkeling. Hij heeft het in zich de publiekslieveling te worden. Toeschouwers hebben gratis toegang in Wijk aan Zee – in tegenstelling tot andere toptoernooien – en kunnen het spel van redelijk dichtbij volgen – ook dat maakt het toernooi bijzonder.

HMC, sport, 15 januari 2016

Startpagina Journalist en Schaker

Overzicht Wim van der Wijk aan Zee