Zwarte Piet is als een negerzoen

Tradities tot wet verheffen, dat moet je natuurlijk niet willen. De ‘Zwartepietenwet’ die de PVV wil invoeren, zal het niet halen, maar het initiatief levert de partij van Wilders mogelijk wel electorale winst op, en daar is het natuurlijk allemaal om begonnen.

De wereld staat in brand, ebola rukt op, maar Nederland maakt zich druk over Zwarte Piet. Het lijkt vreemd, die enorme aandacht. Laten we ons toch met belangrijker zaken bezighouden. Maar kennelijk raakt de zaak onze identiteit zozeer dat de gemoederen niet meer tot bedaren zijn te brengen.

De kwestie staat ook op de agenda van het kabinet. Binnenkort voert minister Asscher van sociale zaken in het geheim ‘Pietenoverleg’ met gemeenten over hoe de sinterklaasintocht ingekleurd moet worden, nu de Amsterdamse rechtbank de zaak op scherp heeft gezet. Die geheimhouding is kennelijk nodig om de rust te bewaren.

Ook scholen worstelen met de Pietenkwestie, immers over een paar maanden schijnt de maan al weer door de bomen en kloppen kinderharten verwachtingsvol. Onder druk van de discussie moeten ook de sinterklaasliedjes op de schop, de zuivering richt zich vooral op de woorden ‘zwart’ en ‘knecht’. (‘Ook al ben ik zwart als roet, ik meen het wel goed’).

Overdreven correct wellicht, maar onvermijdelijk, net zoals eerder de oorspronkelijke versie van ‘Kuifje in Afrika’ is aangepast en de stripfiguren Sjors en Sjimmie zijn veranderd. Negerzoenen liggen met deze naam ook niet meer in de winkel. De fabrikant heeft in 2006 de naam van deze lekkernij gewijzigd. ,,Na zorgvuldig markt-, merk-, en consumentenonderzoek vonden we het tijd de productnaam te moderniseren”, liet de producent destijds in een verklaring weten.

De negerzoen is de oplossing voor de Pietenkwestie. Deze lekkernij van eiwitschuim op een wafel bedekt met een laagje chocola heeft niets met racisme te maken, alleen de naam is het probleem.

Het sinterklaasfeest met Zwarte Piet is ook niet racistisch, maar de knechten van de sint kunnen beschouwd worden als een negatief stereotype, aldus de Amsterdamse bestuursrechter. Het probleem zit in de beeldvorming: kroeshaar, grote oorringen, dikke rode lippen. Het is hoog tijd om ‘na zorgvuldig markt-, merk-, en consumentenonderzoek’ dit onderdeel eens flink te moderniseren, zeker nu we in een tijd leven waarin beeldvorming belangrijker is geworden dan de inhoud. Een andere kleur Piet tast de essentie van het sinterklaasfeest niet aan (kinderfeest, surprises met gedichten waarbij mensen elkaar op rijm de maat nemen). Na twee jaar heeft niemand het er nog over.

Tradities zijn per definitie dynamisch en aan verandering onderhevig. Tot 1850 – 13 jaar vóór de afschaffing van de slavernij – kende Sinterklaas geen donkere knecht. Als Zwarte Piet niet racistisch is, kan hij net zo goed paars zijn (en het nog steeds goed menen).

HMC, Opinie, 16 september 2014

Startpagina Journalist en Schaker

Overzicht Politiek/Samenleving